Als je het nieuws de laatste jaren hebt gevolgd of graag op Linkedin leest over nieuwe avonturen van leden van je netwerk, is het je waarschijnlijk al wel opgevallen. Er is iets bijzonders gaande in het IT-landschap. De ene na de andere geweldige tool wordt gepubliceerd. De computers nemen het allemaal over, AI genereert naast een hoop warmte en stroomverbruik prachtige plaatjes, geweldige teksten en prachtige code. Maar wat is nu precies AI, wat kunnen we daarmee en hoe gaat het jouw leven nu echt beïnvloeden?
De achtergrond van AI
Kunstmatige intelligentie bestaat al een aantal decennia. Het hangt af van je definitie van intelligentie en je beeld van wat kunstmatige intelligentie kan doen. In Cleverdesk zit namelijk al kunstmatige intelligentie zoals dit voor 2022 bekend was. Onze automatische verwerking van inkoopfacturen is een specifiek voorbeeld hiervan. Op basis van de ingevoerde regels mag een systeem bepalen of een actie wel of niet uitgevoerd moet worden. Op basis van deze Business Rule logica is de bancaire sector gestart met het uitgeven van leningen en hypotheken en werd vaak bepaald of een verzekering uitgekeerd kon worden. Deze AI spreekt natuurlijk niet direct tot de verbeelding. De versie die velen van ons veel beter kennen is de intelligentie achter het herkennen van jouw voorkeuren. Als je Spotify opent, heb je direct allerlei suggesties die precies passen bij jouw smaak. Of de smaak van je kleine neefje. Open je sociale media en je ziet een zorgvuldig samengestelde tijdlijn met alle berichten en reclames die passen bij jouw voorkeuren. Dat is alweer veel intelligenter: het systeem herkent bepaalde labels die op de achtergrond zijn toegevoegd aan de zaken die jij interessant vindt. Vervolgens wordt alles wat wordt geüpload door mensen gelabeld. Als deze labels overeen komen met jouw voorkeurslabels is er een goede kans dat jij dat bericht of de bijpassende reclame zal gaan zien. Maar is dit dan intelligent?
De oudere generatie herinnert zich de nodige science-fiction films met zelfdenkende robots of systemen als HAL uit 2001: A Space Odyssey. De mensheid is altijd wel op zoek geweest naar een intelligente gesprekspartner. Is het dan nu eindelijk zover?
AI is statistiek
Wat goed is om te beseffen: ChatGPT, Claude, Gemini of Deepseek, het is allemaal statistiek. Het is een algoritme dat heeft ‘geleerd’ door heel veel data of taal tot zich te nemen om relaties te leggen tussen woorden, zinsdelen en zinnen. Dit wordt aan elkaar verbonden: De ene zin wordt vaak gevolgd door de andere zin. Dit onderwerp hangt vaak samen met dat onderwerp, dus als er over geschreven moet worden zal het waarschijnlijk allebei voor moeten komen in de te genereren tekst. Dit is een zogenaamde vector of gewicht tussen nodes, waarbij de nodes de stukken tekst zijn. Het gewicht bepaalt de waarschijnlijkheid en het algoritme formuleert aan de hand daarvan een kansberekening.
En zo geef jij met jouw vraag of prompt richting aan het meest waarschijnlijke gewenste antwoord en schrijft de GPT een antwoord dat verbazingwekkend dicht bij de waarheid ligt.
Het enige nadeel? Er is geen echte intelligentie. Er wordt redelijk passief een zogenaamde probabilistisch resultaat gegeven dat intelligent lijkt. En daarom is de hype nu alweer een beetje op zijn retour: AI geeft heel veel ‘workslop’, aldus de Harvard Business Review.
GenAI genereert er lustig op los om tot een waarschijnlijk waarheidsgetrouwe weergave te genereren, die inhoudelijk helaas teleurstelt.
Agentic AI
Wat is nu de toekomstvisie voor AI? De belangrijkste richting die we in academische artikelen terugvinden is Agentic AI. Waar we begonnen met een set regels die een systeem kon doorlopen, zijn we via meer geautomatiseerde patroonherkenning nu uitgekomen bij de ‘intelligentie’ die op aanvraag een prachtig epistel schrijft of magische beelden creëert.
De heilige graal, de volgende stap op weg naar de algemene intelligentie is Agentic AI.
AI die zelfstandig acties mag gaan uitdenken en opzetten om het doel te bereiken. Je geeft de machine een doelstelling en deze puzzel moet opgelost worden. Technisch is dit al zeer uitdagend. Wat is een doel? Hoe gaat het systeem om met de opdracht? Wat gebeurt er als de situatie verandert? Naast het feit dat het een technisch uitdagende kwestie is, zijn er nog genoeg uitdagingen die ons als mens veel meer raken. Bijvoorbeeld: wie heeft er controle over AI die autonoom beslissingen neemt om het doel te behalen? Wat zijn de ethische vraagstukken die we ons hierover mogen zo niet moeten afvragen? Hoe voorkomen we dat wij als mensheid een beperking vormen voor het behalen van het doel?
Cleverdesk en AI
Dit is niet direct een stap waar Cleverdesk in mee zal gaan. Wij staan op het punt van een voorzichtige verkenning en de eerste proeven met AI. Buiten de bekende technieken die je eerder in dit verhaal hebt kunnen lezen, werken we vanuit een visie van meerwaarde. Welke onderdelen zijn geschikt voor verdere verbetering met automatische systemen. Dat hoeft niet direct generatieve AI te zijn, maar daar zien we zeker de nodige kansen voor. Denk bijvoorbeeld aan een chatbot in jouw Cleverdesk-omgeving die in staat is om direct met je mee te denken over de module waar jij je in begeeft. Zodat je meteen geholpen kunt worden met jouw vraag. Het eerste Proof-of-Concept is al veelbelovend op dit vlak. Daarnaast wordt onderzocht hoe we de data in Cleverdesk gemakkelijker kunnen bevragen en wat er voor nodig is om dit mogelijk te maken. Denk daarbij aan het formuleren van een rapportageverzoek waarbij gegevens verbonden kunnen worden op basis van verschillende dimensies om tot een coherente analyse te komen. Met een advies van het model.
De mogelijkheden lijken op dit moment vrijwel eindeloos, maar dat is niet het enige dat ons drijft. Zoals altijd stellen we de klant en gebruiker centraal: elke ontwikkeling stelt de gebruiker in staat om beter zijn werk te kunnen doen en vooral minder tijd te hoeven besteden aan de administratie.
Zorgvuldig en verantwoord
Alles wat Cleverdesk met behulp van AI laat uitvoeren is duidelijk te volgen en herleiden. Dit wordt Explainable AI genoemd en is een hoeksteen voor de betrouwbaarheid. Daarnaast zal bij twijfel altijd ruimte zijn om te onderzoeken wat de impact van een ontwikkeling is op de verschillende gebruikersgroepen binnen een zogenaamde Ethical Matrix. Daarmee doen wij ons best om het vertrouwen dat de klant nu in ons stelt ook in de toekomst te verdienen. De gebruiker blijft in alle gevallen de baas over het systeem, ook als het systeem hele slimme stappen heel snel kan uitvoeren.
Conclusie
Bij Cleverdesk zien we AI niet als losstaande gimmick, maar als middel om samenwerking in projecten naar een hoger niveau te tillen. Dat moet gebeuren in zorgvuldig genomen stappen met een helder doel voor ogen. Zodat de gebruiker zoveel mogelijk ontlast wordt zonder overzicht of controle te verliezen.
Cleverdesk: slimmer samenwerken, nu met AI.
Blog geschreven door Stephan Haalboom – Business Consultant en AI enthousiast
•